Neem de enorme verschuiving binnen de zorg naar kleinschalige woonvormen”, stelt Laterveer meteen aan het begin van het gesprek, “in sommige gevallen wordt dat helemaal niet zo positief ervaren door cliënten. Je bent altijd alleen geweest en ineens moet jij je leven met anderen in de woongroep. Dat is niet voor iedereen de beste oplossing.” Laterveer spreekt veel instellingen en hun cliëntenraden en vraagt zich in die gesprekken hardop af waarom instellingen het in een grootschalig gebouw niet gewoon kleinschalig kunnen organiseren. “Men kiest voor standaardisering, voor systemen en regeltjes, terwijl het in mijn ogen ook anders kan worden geregeld. Vooral ook als het gaat om de facilitaire organisatie.”

Wassen vaak dingetje facilitaire dienst

De oproep van Laterveer: slecht de scherpe scheiding in verzorgings- en verpleeghuizen tussen faciliteiten en activiteiten. Dat geldt volgens hem ook voor wassen in de zorg. “Weet je wat het is met wassen? Dat is vaak iets een dingetje geworden van de facilitaire dienst, terwijl een breder perspectief vaak beter uitpakt voor de instellingen, en voor de cliënten.” Laterveer pleit er in die zin ook voor dat er wordt gekeken wie de cliënten zijn. “Faciliteren moet ook faciliteren zijn. Daarom moeten de facility manager en de activiteitenbegeleider in de zorg de handen ineen slaan en de cliënt waar mogelijk meer betrekken bij services als wassen en strijken.”

“De frisse geur van schone was die aan het drogen is bijvoorbeeld. Het gevoel van huiselijkheid wordt er zeer zeker door gestimuleerd.”

Kosten versus menselijke behoefte

Volgens de coördinator van LOC wordt er nu bij het beheer van zorginstellingen teveel gestuurd op basis van regeltjes en de financiën c.q. kostenbesparingen in plaats vanuit de menselijke behoefte. “Er is meer bewustwording nodig. Een integrale benadering waarbij het opvouwen van de was onderdeel is van de dagbesteding bijvoorbeeld. Datzelfde geldt voor andere huishoudelijke zaken, zoals het doen van boodschappen en het koken. Ga met elkaar het dorp in, en betrek de lokale ondernemers bij activiteiten. Wellicht wil de bakker wel een keer een workshop koekjes bakken geven in zijn bakkerij. En misschien is een cliënt vroeger wel kok geweest en wil hij of zij wel een kookles aan de medebewoners of medewerkers geven. Dat werkt dus echt heel goed.” Het in-huis koken en wassen dient daarmee een breder doel. “En de geur van het eten, dat vinden de bewoners lekker. Het stimuleert de eetlust. En als de producten dan ook nog eens komen van de lokale bakker of slager, dan smaakt het hen alleen maar beter.” Voor de was geldt dat hetzelfde. “De frisse geur van schone was die aan het drogen is bijvoorbeeld. Het gevoel van huiselijkheid wordt er zeer zeker door gestimuleerd.”

Coördinator Marthijn Laterveer van LOC zeggenschap in zorg

Vrouw leefde op van kunstboeken

Laterveer wil er maar mee aangeven dat ook de was, en alles daaromheen, een dergelijke functie kan vervullen. “Veel vrouwen in een verzorgings- of verpleeghuis zijn nog uit de tijd waarin het runnen van het gezin op één stond. Man en kinderen verzorgen en het huishouden doen. Kortom, deze vrouwen zijn gewend om te zorgen, maar in instellingen wordt hen die taak vaak ontnomen. Vind je het dan gek dat ze vervolgens niet goed in hun vel zitten?” En nee, niet alle vrouwen in een instelling zullen het leuk vinden om de was in de machine te stoppen, het eruit te halen, te strijken of op te vouwen, weet ook Laterveer. “Maar zorg wel dat de mogelijkheid er is. Vul het flexibel in. Er zijn cliënten die het juist wel heel leuk vinden, die bloeien er vaak helemaal van op. Nou, geef ze gewoon die kans.”

Niet sec meer geld

De oplossing is in de ogen van Laterveer daarom niet alleen meer geld, maar beginnen met kijken naar wat cliënten van zorginstellingen echt willen. “In de praktijk zie je dat zorginstellingen die het laatste als uitgangspunt nemen, vaak met hetzelfde geld meer kunnen doen.” Hij onderstreept het met een voorbeeld. “Recent nog had een instelling te maken met een enorme ICT-crash. De cliëntendossiers, het zorgplan protocollen, niets was meer voor handen. Dat heeft zes weken geduurd, terwijl er vanzelfsprekend gewoon zorg moest worden verleend. En wat bleek? Het ging nog nooit zo goed, gewoon omdat men eindelijk goed met elkaar communiceerde. Mijn advies: praat meer met elkaar.”

Regeltjes staan de verandering daarnaartoe echter vaak in de weg, benadrukt Laterveer. “Met het verbeterprogramma ‘Waardigheid & Trots’ is een groep van inmiddels ruim vijftig zorginstellingen op ons initiatief onder het motto ‘radicale vernieuwing, van regels naar relaties’ gestart om terug te gaan naar de kern van de zorg. En de resultaten zijn prachtig”, aldus Laterveer.

Bewoners van verpleeghuizen gaan weer naar hun oude zangclubje met hun thuiswonende partner. Andere bewoners hebben nu een tweepersoons bed op hun kamer, zodat hun partner kan blijven slapen. En medewerkers hebben meer plezier in hun werk, omdat ze vanuit hun hart mogen werken. LOC trekt nauw op met de deelnemende zorginstellingen om vernieuwing tot stand te brengen. “Doel is om ervoor te zorgen dat de verpleeghuiszorg draait om wat van waarde is voor de bewoners, hun naasten en medewerkers.”

 

Powered by:

 

 

 

 

shareThisPage